Massugueto(-di-fueio-de-brusc)
Fumana ericifolia
Cistaceae
Noms en français : Fumana à feuilles de bruyère, Fumana des montagnes.
Descripcioun :Aquesto massugueto, proun coumuno trachis sus li relarg secarous de garrigo. Ei pas la souleto à faire de flour jauno, pèr acò fau regarda se i'a d'estipulo à la baso di fueio. Aqui n'i'a ges. Pièi Fumana ericifolia a de pecou pulèu long (>5 mm) au contro de Fumana procumbens (<5 mm). Pamens ço que permés de bèn li destria, èi qu'eici, aquéli pecou reston après la cabussado dóu fru (fotò).
Usanço :Dins d'ùni relarg, es utilisado pèr ana pissa.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 5 à 40 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fumana
Famiho : Cistaceae
Ordre : Malvales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 6 à 9 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Tepiero seco
- Garrigo
- Roucaio
- Paret
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Fumana ericifolia Wallr., 1840
(= Fumana ericoides subsp. montana (Pomel) Güemes & Muñoz Garm. )
Touto-bono
Salvia sclarea
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Erbo-di-bons-ome-blanc, Sauvieto-de-prat, Erbo-di-plago.
Noms en français : Sauge sclarée, Toute bonne.
Descripcioun :La touto-bono, que trachis long de camin e de routo, es uno planto pulèu forto, ramificado, lanouso emé d'óudour. Li fueio (e li bratèio) soun larjo. Coumpara emé la sàuvi-d'Etioupìo que ié sèmblo un pau.
Usanço :La touto-bono, coume soun noum lou dis èi vertuouso contro mant un proublèmo. Ajudo à sougna e sarra li plago, èi bono pèr li mau de vèntre (digestioun e règlo), pèr limita li susour, lou coulesteròu e lou sucre dóu sang. Ajudo peréu pèr amoureja e proun enca. Li fueio e li flour podon èstre boutado dins lou manja pèr douna de goust (bevendo, sucrarié,counfituro, soupo...).
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salvia
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Camin
- Ermas
- Champ
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Pontico
Ref. sc. : Salvia sclarea L., 1753